طرح “اوراق سلف نفتی” مشکلات عدیده ای در پی دارد!!

سبزعلیپور هشدار داد

این پولی که دولت در ازاء “پیش فروش نفت” به مردم جمع میکند دقیقاً به مثابه وامی است که از مردم گرفته و قرار است در آینده این پول باضافه سود آنرا به مردم بازگرداند!! دولت از چه طریقی این پول را مهیا و به مردم بازخواهد گرداند؟ اگر قرار است نفتی را که فعلاً در اعماق زمین است را بعدها استخراج و آنرا صادر و پولش را به مردم بدهد، پس امورات کشور را با چه پولی به پیش خواهد برد؟

محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران به طرح گشایش اقتصادی رئیس جمهور و فروش اوراق سلف نفتی واکنش نشان داد و طی یادداشتی به عواقب این طرح بشرح زیر اشاره نمود:

چند روزی بود که جناب آقای روحانی وعده “گشایش اقتصادی“ داده بودند و باز هم مردم، صاحب نظران، فعالان اقتصادی و حتی مسئولین کشوری را امیدوار کرده و در انتظار گذاشته بودند!! از همین رو همه منتظر بودند تا لحظه موعود سر برسد و آقای روحانی از طرح شان پرده برداری کنند تا معلوم شود که طرح ایشان چقدر مشکلات اقتصادی را مرتفع و تا چه میزان موجب گشایش اقتصادی ایران خواهد شد.

بالاخره اواخر هفته گذشته آقای رئیس جمهور از طرح “گشایش اقتصادی“ خودشان رونمایی کردند و در نهایت مشخص شد که منظور ایشان از “گشایش اقتصادی ایران“ این است که دولت محترم “نفتِ ملت“ را در قالب “اوراق سلف نفتی“ به خود ملت پیش فروش کند تا از این طریق دهها و یا صدها هزار میلیارد پول بدست آورده و تا حدودی مشکل کسری بودجه دولت رفع و گشایشی نیز در کارهای دولت صورت پذیرد!!

با مشخص شدن طرح رئیس جمهور نه تنها همه متوجه شدند که قرار نیست مشکلی از مشکلات اقتصادی کشور حل شود بلکه تا حدودی هم متوجه شدند که چندان گشایشی هم در کار نیست، از همین رو مجدداً امیدها به یأس مبدل شد.!!

با عنایت به مطالب مطروحۀ فوق، لازم به ذکر است که دولت مصمم شده تا فروش “اوراق سلف نفتی“ را از روز یکشنبه آغاز کند و در این راستا قرار است تا در مرحله اول ۵۰۰ هزار بشکه نفت برای فروش عرضه شود و هر شخصیتی اعم از حقیقی و حقوقی میتواند حداقل یک و حداکثر اوراق ۲۰ هزار بشکه نفت را پیش خرید کند. هر بشکه نفت نیز چیزی حدود یک میلیون تومان قیمت گذاری شده است، یعنی اگر کسی ۲۰ هزار بشکه نفت را پیش خرید کند باید مبلغی حدود ۲۰ میلیارد تومان پرداخت نماید.   

هرچند که جناب آقای روحانی پیشتر هشدار داده بودند که کسی از طرح “گشایش اقتصادی“ ایشان انتقاد نکند و منتقدین طرحشان را پیشاپیش، “درشت گو“ معرفی نمودند!! حقیر با وجود احترامی که برای رئیس جمهور محترم قائل هستم اما طبق احساس تکلیف و مسئولیتی که در برابر ملت شریف ایران بر گردنم دارم، مجبورم تا ابهامات و سایه و روشن های طرح پیش فروش نفت را بطور شفاف بیان نمایم.

طرح فروش “اوراق سلف نفتی“ ابهامات زیادی در پی دارد و قطعاً اجرای این طرح، کشور را با مخاطره و غالب خریداران و همچنین دولت آینده را با مشکل و گرفتاری مواجه خواهد کرد!! بطوری که هنوز کارشناسان و افراد متخصص نیز این طرح و نیت دولت را بخوبی درک نکرده و سوالات بسیاری پیرامون پیش فروش نفت دارند که فعلاً کسی پاسخگو نیست!!

برخی از ابهامات و مشکلات فروش “اوراق سلف نفتی” بشرح زیر میباشد:

* چرا دولت و تیم اقتصادی اش و همچنین خیل اقتصاددانان حقوق بگیرش بجای اینکه فکر و بکر علمی و اساسی بکنند و طرحهای قابل قبول اقتصادی برای گشایش اقتصادی کشور طراحی و ارائه بدهند، فقط و فقط به فکر راحترین راهها برای پول درآوردن هستند و دوست دارند اموال و دارائی های دولت و یا سرمایه های ملی را به بفروش برسانند؟ و اینک نیز بدنبال خام فروشی و نفت فروشی هستند تا از این راهِ میان بُر به درآمد هنگفت دست پیدا کنند؟!!  

* سررسید این اوراق دو ساله تعیین شده، لکن با توجه باینکه از عمر دولت دوازدهم کمتر از یکسال باقیمانده پس مسئولیت این بر گردن دولت آینده خواهد بود و این دولت هیچ مسئولیتی در قبالِ کاری که انجام میدهد ندارد، فلذا دولت سیزدهم باید پاسخگوی صاحبان اوراق سلف نفتی باشد. پس پول این طرح برای استفاده دولت دوازدهم میباشد اما گرفتاری این طرح برعهده دولت سیزدهم میباشد!!

* دلیل تعیین ۵۰۰ هزار بشکه نفت برای پیش فروش در مرحله اول چیست؟ چرا کمتر نه و چرا بیشتر نه؟ چه توجیهی پشت این عدد میباشد؟

* دلیل تعیین حداکثر ۲۰ هزار بشکه نفت برای خرید هر نفر چیست؟ چرا کمتر نه و چرا بیشتر نه؟ چه توجیهی پشت این عدد وجود دارد؟

* قیمت ۹۴۴ هزار و ۶۲۲ تومان برای هر بشکه نفت بر چه اساسی محاسبه و تعیین شده است؟ یعنی ۴۷ دلار برای فروش هر بشکه بر چه اساسی محاسبه شده و چرا کمتر یا بیشتر تعیین نگردیده است؟ چه توجیهی پشت این عدد میباشد؟

* قیمت ۲۰ هزار تومان برای هر دلار بر چه اساسی محاسبه و تعیین شده است؟ یعنی چرا نرخ هر دلار ۲۳ و یا ۱۸ هزار تومان و یا کمتر یا بیشتر تعیین نشده است؟ پشت این عدد چه توجیهی میباشد؟

* اگر نرخ جهانی نفت کاهش پیدا کند، در این صورت تکلیف خریداران اوراق سلف نفتی چیست؟ ضرر و زیان پیش خرید کنندگان نفت را کدام دولت، چه دستگاهی و به چه شکلی جبران خواهد کرد؟

* مقرر شده تا مردم بتوانند “اوراق سلف نفتی“ خود را به پالایشگاهها و یا پتروشیمی ها بفروشند!! این امکان برای افراد حقیقی و حقوقی درشت و کلان وجود دارد تا بواسطه روابطی که دارند با مسئولین ارشد پالایشگاهها و یا پتروشیمی ها در تماس باشند و اوراق خود را در کوتاهترین زمان ممکن و حتی بدون حضور در محل به بالاترین قیمت بفروشند اما قطعاً سهامداران خرد برای دیدار با مسئولین ذیربط در پالایشگاهها و جهت فروش اوراق خود به مشکل خواهند خورد و کسی سهام خرد را نخواهد خرید!!

* اگر قرار است تا پالایشگاهها و یا پتروشیمی ها “اوراق سلف نفتی“ مردم را بخرند پس چرا دولت نفت را بجای ملت، از همان ابتدا به پالایشگاهها و یا پتروشیمی ها پیش فروش نمیکند و چرا مردم را واسطه این معامله میکند؟!!

* چه تضمینی وجود دارد که در صورت کاهش قیمت جهانی نفت، دولت حال و یا دولت آینده، ضرر و زیان مردم را بی کم و کاست پرداخت نمایند و مردم متضرر شده را به حال خود رها نکنند؟

* و دهها ابهام و سوال دیگر….

حال با وجود اینهمه سوال و ابهام، چرا دولت و معاون اقتصادیش چنین طرحی را بعنوان “طرح گشایش اقتصادی“ طراحی و قبل از رفع اشکالات، بسرعت آنرا اجرایی نموده اند؟!! پیش فروش نفت به مردم چه گشایشی برای اقتصاد ایران و برای زندگی مردم در پی دارد که چنین نام پُر طمطراق و زیبایی برای آن انتخاب شده است؟!! با جمع آوری این پول از طریق “پیش فروش نفت به مردم آیا کمبود بودجه دولت بطور کامل مرتفع و حداقل بخشی از مشکلات کشور حل خواهد شد و یا اینکه جمع آوری این پول همچون مرفین و مُسَکن، قرار است بخشی از مشکلات و تنگناهای دولت را بطور موقت رفع نماید و پس از گذشت مدت زمانی کوتاه، اثر مرفین تمام و مجدداً دردها آغاز خواهد شد؟

این پولی که دولت در ازاء “پیش فروش نفت“ به مردم جمع میکند دقیقاً به مثابه وامی است که از مردم گرفته و قرار است در آینده این پول باضافه سود آنرا به مردم بازگرداند!! دولت از چه طریقی این پول را مهیا و به مردم بازخواهد گرداند؟ اگر قرار است نفتی را که فعلاً در اعماق زمین است را بعدها استخراج و آنرا صادر و پولش را به مردم بدهد، پس امورات کشور را با چه پولی به پیش خواهد برد؟

به هر ترتیب در این خصوص روزها و ماهها میتوان بحث نمود و صدها صفحه مطلب نوشت اما به نظر نگارنده، همین چند سطر و چند جمله ای که به رشته تحریر درآمده کافیست تا زوایای پنهان و نهان این طرح را برای مردم روشن نماید و تا حدودی هم برای علاقمندان و کسانیکه این طرح و “پیش خرید نفت“ را پیگیری میکنند مفید به فایده باشد!!

امید بر این است تا دولت و طراحان این پروژه نیز به ابهامات این طرح توجه نموده و ایرادات و سوالات پیرامون آنرا مرتفع، سپس اجرای آنرا آغاز و پول و سرمایه مردم را وارد این تجارت بکنند.//انتهای پیام  

محمدرضا سبزعلیپور

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران