واکنش سبزعلیپور به سخنان آشتی جویانۀ روحانی
دیگر نسخۀ اشخاصی همچون اعضاء تیم اقتصادی حال حاضر دولت و یا دیگر حضرات دولتی، شفابخش این اقتصاد مریض و رافع مشکلات علی الخصوص گرانی و تورم و معضلات پولی و ارزی کشور نیست زیرا بطور کلی، تیم اقتصادی دولت اصلی و ابدا طی پنج سال گذشته نمرۀ قابل قبولی دریافت نکرده و از همه مهمتر اینکه این تیم برای درمان خود نیازمند طبیب و نسخه و درمان میباشد!!
محمدرضا سبزعلیپور اقتصاددان و رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در واکنش به سخنان روز گذشتۀ آقای روحانی که پس از اعتراضات چند روزۀ بازاریان ایراد گردید گفت: پيشرفت در بُعد اقتصادي، لازمه بقا و شكوفايي يك نظام اجتماعي و سياسي است. پيشرفت اقتصادي با شاخص هاي متعددي سنجيده ميشود. رشد توليد سرانه در جامعه، نرخ بيكاري، نرخ تورم، توزيع درآمد بين آحاد مردم جامعه، متوسط ميزان تحصيلات نيروي كار، دسترسي به خدمات آموزشي و بهداشتي، اميد به زندگي، ميزان توليدات فرهنگي، تأمين زندگي در زمان بازنشستگي و بيكاري از جمله شاخص هاي پيشرفت اقتصادي است.
در دنياي امروز كه ارتباطات، وسیع، گسترده و سريع شده است جوامع مختلف از اوضاع همديگر بخوبی مطلع اند. رشد و پيشرفت اقتصادي در يك جامعه نسبت به جوامع ديگر نشان از توانمندي بيشتر نظام اجتماعي، سياسي و اقتصادي در بهبود وضع مردم آن جامعه دارد. پيشرفت و توسعۀ اقتصادي موجب اعتماد به نفس جامعه و مردم ميشود. پیشرفت اقتصادی موجب حفظ سرمايه هاي انساني و جلوگيري از فرار مغزها و حتي جذب مغزهای خارجی به کشور شده و سرمايه هاي انساني جامعه را تقویت میکند که خود متعاقباً موجب پیشرفت بیشتر جامعه نیز میشوند. پيشرفت اقتصادي باعث افزايش توان مادي جامعه براي تقويت توان دفاعي، تقويت منابع مادي و انساني براي توسعۀ فرهنگي و فكري جامعه ميشود. پيشرفت اقتصادي موجب بهبود شرايط زندگي خانواده ها و زمينه ساز تقويت بنياد خانواده و كاهش فسادهاي اجتماعی، اخلاقي و مالي ميشود.
باتوجه به اهميت پيشرفت اقتصادي، يكي از دغدغه هاي مهم جامعه و مديران آن به ناچار و بدرستي پيشرفت اقتصادي است. برخي از ابعاد مهم در چشم‌انداز ۲۰ ساله كشور، مربوط به شاخصهاي پيشرفت اقتصادي است؛ بطوریکه جایگاه ایران به مقام نخست در منطقه برسد. بسياري از تذكرات، توصيه ها و نصايحي كه در تريبونهاي عمومي مطرح میشود مربوط به معيشت مردم و عملكرد جامعه در حوزه پيشرفت اقتصادي است. باتوجه به نرخ بالاي رکود، تورم و بيكاري و نرخ رشد ناچيز اقتصادي در شرايط فعلي و کاهش شدید پول ملی ميتوان گفت كه در بيشتر سالهاي دهۀ گذشته پيشرفت و توسعۀ اقتصادي كشور با آنچه ميتواند مطلوب باشد فاصله زيادي داشته است. چنين شرايطي طبیعتاً اين سوال مهم را مطرح ميكند كه چالشهاي پيشرفت اقتصادي كشور كدامند؟ پاسخ به اين سؤال و ريشه هاي آن را ميتوان در پیشینه تاريخی، ساختار سياسي يا فرهنگي جست‌وجو كرد و آثار آن ريشه ها را در حوزه پيشرفت اقتصادي تحليل نمود و همچنين اثر پيشرفت يا عدم پيشرفت اقتصادي را نيز بر علل ريشه‌اي در حوزه هاي تاريخي، سياسي و فرهنگي بررسي کرد. ولي محدودۀ اين گفتار، بررسی چالشهایی است که مستقیماً پیشرفت و توسعۀ اقتصادی را محدود میکند بدون آنکه به جست وجوی عمیق‌تر ریشه این چالش ها در حوزه های تاریخی، سیاسی و اجتماعی بپردازد.
وی افزود: در حوزه اقتصاد، چالشهاي اصلي پيشرفت را ميتوان در دو لايه طبقه بندي كرد. لايه اول مباني ذهني و فكري، و لايه دوم نمودهاي مهم لايه ذهني و فكري است. از منظر آنچه که عرض خواهد شد، چالشهاي پيشرفت اقتصادي ايران تورم، بيكاري، رکود، توزيع درآمد، كمبود سرمايه‌گذاري نيست!! همه اين نشانه ها و عوارض، ناشي از چالشهاي ذهني و فكري در حوزه پيشرفت اقتصادي است. اينكه در اقتصاد چگونه بايد تورم را كنترل كرد، ديگر مسئلۀ مبهم و حل نشده‌اي نيست. بر اساس گزارش بانك جهاني در سال ۲۰۱۶، تورم در بیش از ۱۷۰ كشور جهان، زير ۸ درصد بوده است. یعنی بيش از۱۷۰ كشور جهان توانسته‌اند تورم را به هر شکل ممکن مهار و مديريت نمایند. يا مشكل افزايش سرمايه گذاري و كاهش بيكاري در بسياري از كشورهاي در حال توسعه يا تازه توسعه يافتۀ موفق نظير كره جنوبي، برزيل، چين و تركيه حل شده است. آنچه مهم است و بايد حل شود مباني ذهني و فكري است كه بستر تنظيم و اِعمال راه حل مشكلات بالا را ميسر مي‌سازد.
علیپور تأکید نمود: دولتها میتوانند نقش تعيين كنندۀ مثبت یا منفي و بازدارنده ای در پيشرفت اقتصادي ايفا نمایند. نقش دولتها حاصل ذهنيت دولتمردان و مديران اَرشد در مورد نقش دولت است. يك ذهنيت، دولت را عامل توسعه و پيشرفت ميداند. براساس اين ذهنيت، دولت براي پيشرفت، طرحهاي عمراني و سرمايه گذاري را رأساً انجام ميدهد. براي نشان دادن پيشرفت بيشتر، باید تعداد طرحهاي انجام شده يا افتتاح شده توسط دولت افزايش پیدا کند. تعداد سد‌ها، ورزشگاهها و كارخانه هاي احداث و افتتاح شده توسط دولت، آمار پيشرفت آن جامعه را نشان ميدهد. اما ذهنيت ديگری، دولت را «خدمتگزار و زمينه ساز توسعه» ميدانند. در اين ذهنيت، نقش دولت زمينه سازي براي فعاليت مردم در پيشرفت اقتصادي كشور است. در اين ذهنيت دولت در خدمت عاملين پيشرفت اقتصادي قرار ميگيرد و نه آنكه خود مستقيماً عامل توسعه باشد. براساس این ذهنيت دولت فقط در زمينه احداثِ امكانات زيربنايي فيزيكي مانند: ساخت و احداث شبكه راه ها و بنادر و ارائه خدمات زيربنايي مانند آموزش و بهداشت و امنيت فعاليت ميكند و سياستهاي مالي، پولي و واردات و صادرات و روابط بين‌الملل را در جهت تسهيل توسعه و پيشرفت تنظيم ميكند و در اصل سیاستگذار و بسترساز میشود. برپایه این ذهنيت بيشترين سعي دولت به ميدان كشاندن ظرفيتها و توانايي موجود در در دست مردم در عرصه پيشرفت و توسعۀ اقتصادي است. درصورت فعال شدن استعداد ها و توانايي هاي مردم در عرصه پيشرفت اقتصادي و زمينه سازي و حمايت دولت از آنها، پيشرفت شتاب گرفته و جامعه با همه توان و ظرفیتهای خود و نه فقط توان محدود دولت با سرعت تمام به پيش ميرود.
این اقتصاددان اظهار داشت: شخصاً اعتقاد دارم که دولت باید « سیاستگذار، خدمتگزار و زمينه ساز توسعه» باشد. یعنی دولت میبایست بسترساز فعاليت مردم و بخش های خصوصی در پيشرفت و آبادانی اقتصادي كشور بوده و در خدمت عاملين پيشرفت اقتصادي قرار گيرد و نه آنكه خود را مستقيماً عامل توسعه بداند. دولت دوازدهم نیز از این قاعده مستثنی نبوده و باید بسترساز فعالان اقتصادی آنهم فعالان بخش خصوصی باشند نه رقیب و مانع فعالیت آنها، لذا باتوجه به مشکلات و بیماریهای اقتصاد ایران، اینجانب کسی بودم که تلاش میکردم که از سالها پیش تا به امروز فریاد بزنم و منصفانه انتقاد کنم تا سیاستمداران و دولتمردان را از اوضاع کشور و از بحرانها و حوادثِ در پیش آگاه نمایم لکن آنچه بیش از سایر موارد، مورد توجه و تأکیدم بوده عدم وابستگی دولت روحانی به نفت و درآمد های نفتی است چرا که از نگاه منِ حقیر، وابستگی به نفت تبعات زیادی را متوجه اقتصاد ایران کرده و اگر وابستگی به نفت ادامه داشته باشد ثبات آیندۀ ایران بیش از پیش خدشه دار خواهد شد.
وی همچنین عنوان کرد: بطور قطع میدانم که مشکلات اقتصادی ایران علی الخصوص درمان رکود و تورم، تنها راهکار اقتصادی نداشته و راهکارهای سیاسی، بین المللی و…. غیره ای نیز دارد که در آیندۀ نزدیک بطور مفصل راجع به آن صحبت خواهم کرد ولیکن صراحتاً اعلام میکنم که دولت روحانی به تنهایی توان نجات اقتصاد ایران را ندارد و تا موانع و مشکلات سیاستِ داخلی و خارجی حل و فصل نشود اوضاع به همین شکل و شاید بدتر از این باقی خواهد ماند فلذا باتوجه به عمرِ نسبتاً کوتاه دولت دوازدهم و همچنین باعنایت به گرفتاریهایی که دولت با آن روبرو شده و توان ابراز و اعلان آنها را هم ندارد پس داد و فریاد بیش از حد و انتقادات پی در پی ما در عمر باقیماندۀ دولت دوازدهم، هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد بلکه همگی باید دست به دست هم دهیم تا مشکلات اقتصادی کشور را یکی پس از دیگری برطرف کنیم.
سبزعلیپور با اشاره به مدیریت دولت تدبیر و امید طی پنج سال گذشته تصریح کرد: متأسفانه عملکرد غلط دولت و دهها مورد از سیاستها و برخوردهای ناپختۀ دولتمردان، رفته رفته زمینه ناهنجاریهای اقتصادی را بوجود آورده که محصول آن، وقایع چند ماه اخیر و تجمعات خیابانی بازاریان طی روزهای جاری شده است، هرچند که دولت به انحاء مختلف سعی کرده تا تمام تقصیرها را به گردن دیگران بیاندازد و یا حداقل شریکی را در خصوص اتفاقات اخیر برای خود دست و پا کند و یا اینکه دلایل گرانی ارز و گرانی های وحشتناک روزهای گذشته را غیر اقتصادی اعلام نماید تا از این طریق خود را از اتهامات مبرا و عملکرد گذشتۀ دولت را موفق جلوه دهد!! بله، دلیل این بحران تا حدود زیادی اقتصادی نیست بلکه بیشتر نشأت گرفته از سوء مدیریت مسئولین امر میباشد!! با این حال میتوان به فاکتورهایی اشاره و استناد نمود که نقش دولت را حتی بیش از تحریمها در بوجود آمدن بحرانهای اقتصادی چند ماه گذشته در بازار سکه و ارز و کاهش ارزش پول ملی مشخص میکند که پیشتر در مصاحبه ها و سخنانم به کررات به این موارد اشاره نموده ام و اینک جهت پرهیز از انتقاد مجدد از دولت، از یادآوری و اشاره به آنها در این نوشته خودداری میکنم.
علیپور گفت: لازم به ذکر است که در حال حاضر لاستیک چهار چرخ اقتصاد و امورات پولی، بانکی و ارزی کشور پنچر میباشد و تا زمانیکه پنچری این لاستیک ها بطور اصولی گرفته نشود، ماشین اقتصاد و بازار ارز زمین گیر خواهند شد. متأسفانه دولت محترم بجای پنچرگیری اصولی، هر از چندگاهی این چهار چرخ را باد میکند و تا کمی ماشین از زمین بلند میشود، اعلام مینماید که همه مشکلات شده اما دریغ از اینکه چند روز بعد دوباره باد لاستیک های سوراخ و پنچر این ماشین خالی و مجدداً اقتصاد زمین گیر میشود!!
حال چند روزی است که بحث استعفاء و جابجایی دولتمردان بویژه مقامات اقتصادی جهت سر و سامان دادن به مشکلات اقتصادی و پولی و ارزی کشور مطرح شده که از این بابت باید صراحتاً عرض کنم که دیگر جابجایی اشخاص به تنهایی افاقه نمیکند زیرا تا زمانیکه ماشین اقتصاد ایران پنچر میباشد، جابجایی رانندۀ این خودروی پنچر هیچ گرهی از مشکلات را باز نخواهد کرد.
زیرا دیگر نسخۀ اشخاصی همچون اعضاء تیم اقتصادی حال حاضر دولت و یا دیگر حضرات دولتی، شفابخش این اقتصاد مریض و رافع مشکلات علی الخصوص گرانی و تورم و معضلات پولی و ارزی کشور نیست زیرا بطور کلی، تیم اقتصادی دولت اصلی و ابدا طی پنج سال گذشته نمرۀ قابل قبولی دریافت نکرده و این تیم برای درمان خود نیازمند طبیب و نسخه و درمان میباشد!! پس بارها گفته ام که با جابجایی حسن به جای حسین و نقی جای تقی، مشکلات اقتصادی و ارزی و پولی ایران حل و فصل نخواهد شد زیرا باید ابتدا سیاستهای غلط را تغییر دهند و چهار چرخ پنچر ماشین اقتصاد را بطور اصولی پنچرگیری بکنند سپس کنترل این ماشین را به راننده های باتجربه ای بسپارنند تا گرهی از مشکلات باز شود در غیر اینصورت، فعلاً باید منتظر بروز مشکلات و بحرانهای بیشتری در عرصه اقتصاد و سیستم پولی و ارزی کشور باشیم.
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در پایان اظهار داشت: روز گذشته رئیس جمهور محترم در اولین اظهارات خود پس از تجمعات خیابانی بازاریان، بمنظور دفع بحران و غلبه بر مشکلات اقتصادی، ظاهراً دست دوستی بسوی همۀ جناحها و منتقدین دراز کردند که نه تنها از این بابت خوشحالم بلکه احساسم بر این است که سخنان روز گذشته آقای روحانی بوی آشتی میداد و برعکس همیشه بنوعی آشتی جویانه سخن گفتند!! خدا را از این بابت شُکر میکنم زیرا اولین اصل مردم سالاری و موفقیت دولت، به رسمیت شناختن حق مخالفین و منتقدان خویش است. یعنی اینکه دولت یا حاکمیت حق ندارد بخش اعظمی از جامعه را فقط بخاطر اینکه منتقد عملکردها میباشند را از عرصه سیاسی کشور حذف کند بلکه به تعبیر دیگر باید بپذیریم که در کنار دولت، صداها و حرفهای دیگری هم هستند که حق حیات دارند و چه بسا در برخی موارد نظرات و دیدگاه های آنها درست و قابل استفاده نیز میباشد.
فلذا باعنایت به سخنان آشتی جویانۀ آقای روحانی، اینجانب بعنوان نقاد و منتقد اقتصادی دولت برای چندمین بار طی پنج سال گذشته، مجدداً اعلام میکنم که دست ما برای حل مشکلات اقتصادی و دفع بحران همچنان بسوی دولت دراز است لکن امیدوارم که دولت جناب آقای روحانی نیز برای ایجاد اتحاد و غلبه بر مشکلات دستش را قلباً و بطور واقعی بسوی ما و همه فعالان اقتصادی منتقد دراز کند. مع الوصف باعنایت باینکه بزرگان و دلسوزان نظام جهت ایجاد وفاق، آرامش و غلبه بـرمشکلات مکرراً ما را به تعامل و همکاری با دولت توصیه و تشویق مینمایند از همین تریبون صراحتاً خدمت آقای روحانی عرض میکنم که منتقدین اقتصادی از جمله بندۀ حقیر جهت رفع مشکلات اقتصادی و دفع بحران موجود آماده همکاری با دولت تان میباشند البته فقط به شرطی که شما و دولتمردان تان همچون گذشته باز هم دست رد به سینۀ ما نزنید!!! درکل به لحاظ اینکه هنوز دیر نشده و امید به بهبود اوضاع و رفع مشکلات وجود دارد از همین رو بخش اقتصاد و فعالان اقتصادی آماده تعامل با دولت جنابعالی میباشند لکن تعامل بلندمدت و ماندگار، همیشه دو طرفه بوده و نوعی درک متقابل را میطلبد و داشتن تعامل نیز دلیل بر این نیست که ما مشکلات، معضلات و بعضاً بی تدبیریها را به دولت و دولتمردان محترم گوشزد و متذکر نشویم. مع الوصف گذر زمان همه چیز را ثابت و صحت و سقم اظهارات روز گذشتۀ جنابعالی را مشخص خواهد کرد. یعنی تا چند روز دیگر، هم صحت سخنان دوستانه و آشتی جویانه آقای روحانی و هم صداقت ما در یاری رساندن و همکاری با دولت ایشان مثل روز روشن خواهد شد./ انتهای پیام
Leave a Comment