فواید عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای

تحلیلی بر عضویت ایران در پیمان شانگهای

اگر ما تولید و کالایی برای صادرات نداشته باشیم، بجای ۳ میلیارد نفر، چنانچه ۷ میلیارد نفر از جمعیت جهان هم آماده خرید کالاهای ایرانی باشند، متأسفانه هیچ موفقیت اقتصادیی حاصل نخواهد شد و راه به جایی نخواهیم برد!! زیرا خریدار بالقوه هست اما کالایی برای فروش نیست!!

نشست سازمان همکاریهای شانگهای همزمان با بیستمین سالگرد تأسیس این سازمان روز جمعه ۲۶ شهریور (۱۷ سپتامبر) در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان آغاز و در این نشست جمهوری اسلامی ایران به عضویت دائم این سازمان منطقه‌ای درآمد.

در این راستا محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران طی تحلیلی به نحوۀ شگل گیری “ سازمان همکاریهای شانگهای“ و عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران نزد این سازمان منطقه ای پرداخت و همچنین محاسن و فواید و مضرات این عضویت اشاره کرد و گفت: سازمان همکاری شانگهای سازمانی بین الدولی (میان دولتها) برای همکاریهای امنیتی، اقتصادی و فرهنگی است که در سال ۲۰۰۱ توسط سران کشورهای چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان و با هدف “برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه” پایه ‌گذاری شد.

هند و پاکستان نیز که چند سال عضو ناظر سازمان همکاریهای شانگهای بودند، از تابستان ۲۰۱۶ به عضویت کامل این سازمان درآمدند. در حال حاضر ۹ کشور فوق الذکر عضو دائمی و ۳ کشور مغولستان، افغانستان و بلاروس نیز عضو ناظر این سازمان منطقه ای میباشند.

وی افزود: کشور ایران از سال ۱۳۸۴ بعنوان عضو ناظر در سازمان همکاریهای شانگهای حضور داشت و این سازمان در سال ۱۳۹۵ درخواست عضویت رسمی و دائم جمهوری اسلامی ایران را رد کرده بود اما نهایتاً پس گذشت ۱۶ سال، بالاخره روز جمعه ۲۶ شهریور در اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای، ایران به عضویت دائم این سازمان منطقه‌ای درآمد و سند عضویت دائم ایران در این سازمان از طرف رهبران سازمان شانگهای از جمله روسیه و چین امضا شد.

اهمیت جهانی سازمان همکاریهای شانگهای

علیپور تصریح نمود: سازمان همکاریهای شانگهای یکی از بزرگترین، مهمترین، وسیعترین و ثروتمندترین سازمانهای منطقه ای جهان میباشد و نقش بسیار مهمی در مناسبات تجاری و امنیتی جهان بازی میکند.

* کشورهای عضو و ناظر سازمان همکاریهای شانگهای، روی هم بیشترین و پرحجم ترین تولیدکننده و مصرف‌ کننده انرژی در جهان می‌باشند.

* مساحت کشورهای عضو این سازمان روی هم ۳۶۸۸۹۶۰۷ کیلومتر مربع میباشد که در اصل حدود یک چهارم سطح خشکی های کره زمین است.

* همچنین نه کشور عضو این سازمان در حدود ۳ میلیارد و ۳۶۳ میلیون نفر جمعیت دارند که در حدود ۴۳ درصد جمعیت جهان را دارا میباشند.

* اعضاء “پیمان شانگهای“ بخش اعظمی از تولید و تجارت جهانی کالا و خدمات را در سطح جهان برعهده دارند، ( درکل کشورهای عضو این سازمان ۲۵ درصد ذخایر نفت، ۳۰ درصد ذخایر گاز و ۵۰ درصد ذخایر اورانیوم جهان را در اختیار دارند).

وی گفت: موارد مطروحه فوق بخشی از توانمندیهای سازمان همکاریهای شانگهای میباشد که اهمیت و قدرت آنرا دو چندان و بیش از پیش ملموس تر میکند. از همین رو عضویت در این سازمان و حضور و در جمع این کشورها بسیار مهم و از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد، فلذا عضویت دائمی کشور ایران هم در سازمان همکاریهای شانگهای مهم و فرصت ایده آلی است که در صورت تدبیر و برنامه ریزی صحیح دولت، میتواند مفید و پرسود باشد.   

اهمیت عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای

سبزعلیپور حضور ایران در این سازمان و در جمع این کشورهای مهم دانست و گفت که این عضویت میتواند فواید بسیار مهمی برای کشورمان درپی داشته باشد از جمله:

* حضور دائمی ایران در “پیمان شانگهای“ و برافراشته شدن پرچم کشورمان بر فراز یکی دیگر از سازمانهای مهم بین المللی

* موفقیت و سربلندی دیگری برای ایران و ایرانی که با تدبیر دولت سیزدهم از قوه به فعل تبدیل شد.

* تأثیرگزاری بیش از پیش ایران در معادلات امنیتی و اقتصادی منطقه

* افزایش قدرت مانور سیاسی، امنیتی و اقتصادی ایران در برابر غرب علی الخصوص در برابر آمریکا

* کاهش فشارهای اقتصادی غرب و غلبه بر تحریمهای آمریکا که چند سالیست برعلیه کشورمان اعمال شده است

* فعالیت مهم و تأثیرگزار ایران در بخش امنیت انرژی “پیمان شانگهای“

* ورود به بخشی از بازارهای مهم جهان و انجام مبادلات تجاری متقابل با آنها

* امکان فروش و صادرات کالاهای تولیدی ایران به بیش از ۳ میلیارد نفر از جمعیت جهان

* همکاریهای بانکی، یکی دیگر از دستاورد مهم عضویت دائمی کشور ایران در این سازمان و حضور در شورای مشترک بانکی بین کشورهای عضو میباشد که هدف شورای مشترک بانکی، تسهیل در فراهم نمودن سرمایه مورد نیاز برای اجرای پروژه‌ های مشترک سازمان است.

* تقویت همکاریهای دو جانبه ایران با شرق (چین و روسیه) و همچنین کشور هندوستان و تقویت توافقنامه های ۲۵ ساله با چین و توسعه فعالیتهای بندری بویژه منطقه چابهار با هند

* و…. چندین مورد دیگر

علیپور تأکید کرد: البته عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای فواید بسیار مهمی برای کشورمان درپی دارد اما بشرط و شروطه ها!!  

وی در ادامه تشریح کرد: زمانی عضویت در چنین سازمانهای مهمی و حضور در جمع چنین کشورهای بزرگ و قدرتمندی و میتواند مفید و کارساز باشد که ما بتوانیم با سیاستهای درست و برنامه ریزیهای صحیح و مدیریت قوی، ابتدا زیرساختهای کشورمان را تقویت نموده، چرخ تولید را بخوبی به گردش درآوریم، صادرات و صادرکننده را بیش از پیش تقویت کرده و موانع مزاحم و بروکراسی های زائد را از سر راه تجارت و کسب و کار برداریم و دهها پیش نیاز تولید و تجارت، صادرات و حمل و نقل و پولی و بانکی را اجرا و انجام دهیم تا کم کم بتوانیم از فرصتهای مطلوب به وجود آمده استفاده بهینه کرده و وارد بازارهای دیگر کشورها بشویم، والا اگر زیر ساختها، تولید و تجارت و صادرات مان همچنان غرق در مشکل باشد، حضور در سازمانهایی همچون “پیمان شانگهای“ نه تنها فرصت و موفقیتی برای ما نیست بلکه تهدیدی بیش برای صنایع و اقتصاد ما نخواهد بود!!

زیرا اگر ما تولید و کالایی برای صادرات نداشته باشیم، بجای ۳ میلیارد نفر، چنانچه ۷ میلیارد نفر از جمعیت جهان هم آماده خرید کالاهای ایرانی باشند، متأسفانه هیچ موفقیت اقتصادیی حاصل نخواهد شد و راه به جایی نخواهیم برد!! زیرا خریدار بالقوه هست اما کالایی برای فروش نیست!! ولیکن حضور در سازمانهایی مثل “سازمان شانگهای“ باعث میشود تا آنان بتوانند به راحتی کالاهای تولیدی خودشان را به ما بفروشند و ایران را به بازار بزرگی برای کالاهای خودشان مبدل کنند که خریدار بودن ما جز خروج ارز و تعطیلی صنایع فعال کشور و ازدیاد بیکاری و نتیجتاً افزایش مشکلات اقتصادی حاصلی در برنخواهد داشت!!

پس اول باید با تدبیر و بسترسازیهای درست به فکر افزایش تولید و صادرات باشیم (یعنی هم شعار سال را محقق کنیم و هم اقتصاد کشور را قوی کنیم) تا نه تنها متضرر نشویم بلکه ارزآوری بالایی هم داشته باشیم.  

ضمناً رئیس مرکز تجارت جهانی ایران اعتقاد دارد تنها عضویت در این پیمان یا آن سازمان بزرگ برای جهش روابط دیپلماسی اقتصادی کشورمان کافی نیست و برای بوجود آوردن فرصتهای بزرگ اقتصادی ضروری میباشد تا ایران با هر یک از کشورهای عضو “پیمان شانگهای“ روابط دوجانبه قوی نیز برقرار کند که انعقاد موافقتنامه ‌های تجارت ترجیحی، کاهش منطقی نرخهای تعرفه‌ای و گمرکی بویژه از سوی ایران و همچنین همگرایی در نرخهای تعرفه کالایی، شناخت دقیق بازارهای هدف به منظور گسترش صادرات غیر نفتی، رفع موانع سرمایه گذاری خارجی کشورهای عضو شانگهای در صنایع بالادستی ایران و پیگیری اجرای تفاهمنامه همکاریهای ۲۵ ساله ایران و چین و همکاریهای مشترک با هند و روسیه از طریق ایجاد پروژه‌ های درون سازمانی شانگهای از جمله ابزارهای آن میتواند باشد، فلذا روابط مجزا و دو جانبه با هر یک از کشورهای عضو سازمان، قطعاً زمینه را برای موفقیت اقتصادی ما فراهم میسازد/انتهای پیام.